Shqipëria po vendos një mekanizëm të ri kontrolli për investimet e huaja në sektorët strategjikë, përmes një rregulloreje që për herë të parë përcakton rregulla të detajuara për vlerësimin, hetimin dhe miratimin e çdo investimi që prek sigurinë kombëtare.
Projektvendimi është publikuar për konsultim publik dhe synon të filtrojë me kujdes investimet që lidhen me infrastrukturën kritike si energjia, transporti, rrjetet digjitale, shëndetësia, furnizimi me ujë dhe teknologjitë e përdorimit të dyfishtë.
Sipas rregullores së propozuar, investimet që i japin investitorëve të huaj akses në të dhëna të ndjeshme ose në informacione strategjike do t’i nënshtrohen një procedure të veçantë shqyrtimi. I njëjti vlerësim do të aplikohet edhe në rastet kur investimi mund të ndikojë në lirinë e medias.
Për zbatimin e këtij mekanizmi krijohet një Komitet Ndërministror i drejtuar nga Ministria e Ekonomisë, me pjesëmarrjen e institucioneve të sigurisë dhe inteligjencës. Ky komitet do të ketë kompetencë të kërkojë informacion shtesë, të hetojë investitorët, të vendosë kushte detyruese ose të ndalojë investimin nëse konsiderohet i rrezikshëm për interesin kombëtar.
Një element i rëndësishëm është edhe detyrimi për bashkëpunim me Bashkimin Evropian. Shqipëria do duhet të njoftojë Komisionin Evropian dhe vendet anëtare sa herë një investim i huaj mund të prekë sigurinë europiane ose projekte me rëndësi të përbashkët.
Projektvendimi parashikon gjoba të ashpra për investitorët që nuk deklarojnë transaksionet, japin informacion të rremë ose nuk zbatojnë kushtet e vendosura. Sanksionet mund të arrijnë deri në dyfishin e vlerës së investimit.
Qeveria argumenton se ky mekanizëm është i domosdoshëm për të mbrojtur sigurinë kombëtare, për të shmangur rreziqet e depërtimit të kapitalit të rrezikshëm dhe për të harmonizuar legjislacionin shqiptar me standardet e BE-së në kuadër të procesit të anëtarësimit. /skyweb.al
