Një grup studiuesish nga Australia ka shënuar një përparim të madh në kuptimin e COVID-it të gjatë, duke zbuluar 32 gjene që mund të luajnë rol kyç në zhvillimin e kësaj gjendjeje të ndërlikuar. Nga këto, 13 gjene nuk ishin lidhur më parë me COVID-in e gjatë.
Studimi, i publikuar në revistat PLOS Computational Biology dhe Critical Reviews in Clinical Laboratory Sciences, identifikon gjithashtu tre nën-tipe të COVID-it të gjatë, të klasifikuara sipas simptomave dhe mekanizmave biologjikë përkatës. Kjo ndarje ndihmon në shpjegimin e larmisë së madhe të simptomave që përjetojnë pacientët. COVID-i i gjatë mund të shfaqet me lodhje të rëndë, probleme të frymëmarrjes, dhimbje muskulore dhe në kraharor, çrregullime të sistemit nervor autonom, si edhe vështirësi me kujtesën dhe përqendrimin, të njohura si “truri i mjegullt”. Këto simptoma mund të vazhdojnë për muaj apo edhe vite pas infektimit fillestar.
Duke përdorur një qasje të re analitike që kombinon modelimin gjenetik përmes Mendelian Randomization me teorinë e kontrollit, si dhe duke analizuar të dhëna “multi-omics” (gjenomike, epigjenomike, transcriptomike dhe proteomike), studiuesit kanë arritur të identifikojnë lidhje shkakësore midis gjeneve dhe COVID-it të gjatë. Kjo e bën kërkimin më të dobishëm për zhvillimin e terapive të synuara.
Zbulimi i nën-tipeve biologjike tregon se mekanizmat që shkaktojnë sëmundjen ndryshojnë nga një pacient te tjetri, çka sugjeron se trajtimet standarde, të njëjta për të gjithë, mund të mos jenë efektive. Platforma analitike e përdorur në studim është vënë në dispozicion të komunitetit shkencor për testime dhe verifikime të mëtejshme.
Edhe pse këto gjetje përbëjnë një hap të rëndësishëm drejt trajtimeve të personalizuara për COVID-in e gjatë, studiuesit theksojnë se nevojiten ende studime eksperimentale dhe klinike për të konfirmuar nëse ndërhyrja mbi këto gjene mund të parandalojë ose trajtojë sëmundjen.
Aktualisht, COVID-i i gjatë prek rreth 65 milionë njerëz në mbarë botën dhe mund të zhvillohet edhe pas infeksioneve të lehta, megjithëse shfaqet më shpesh te pacientët që kanë qenë të shtruar në spital ose në kujdes intensiv. /Skyweb.al
