“Macja ka dalë nga thes…”! Me këtë frazë nis artikulli i prestigjiozes britanike The Times, që i kushtohet një reportazhi të gjatë në Shqipëri, duke vënë në pah tërheqjen e madhe që ka pësuar vendi vitet e fundit dhe sfidat që kjo sjell.
Sipas The Times, gati 12 milionë turistë vizituan Shqipërinë vitin e kaluar, të joshur nga imazhi i një pushimi të përballueshëm dhe me diell në rivierën shqiptare. Por gazeta britanike paralajmëron se mbingarkesa turistike tashmë po troket, çmimet janë në rritje, dhe investimet e huaja, përfshirë edhe ato nga Jared Kushner, dhëndri i ish-Presidentit Trump, po transformojnë fshatrat tradicionalë në resorte plazhi të standardizuar.
Udhëtim larg luksit artificial
Në një përpjekje për të zbuluar një Shqipëri ndryshe, gazetarja e The Times ka ndjekur një tur me një agjenci të vogël britanike “Undiscovered Balkans”, që promovon udhëtime të thjeshta dhe autentike. Udhëtimi përfshiu fshatra të panjohura bregdetare, zona malore, vende të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, ujëvara të fshehura dhe aventura si rafting në lumin e egër Vjosa.
Në fshatin e qetë Qeparo në jug, vizitorja kalon netë në një shtëpi pritëse tradicionale të drejtuar nga Mirella Kokedhima, ku përshkruhet një mikpritje e rrallë dhe ushqime të përgatitura me produkte lokale, edhe në kushte të vështira si mungesa e energjisë.
Mali, historia dhe lumturia e thjeshtësisë
Grupi më pas udhëton drejt Gjirokastrës, qytetit osman të mbrojtur nga UNESCO, ku peizazhi, arkitektura dhe historia e vendlindjes së Enver Hoxhës përshkruhen me habi dhe kontrast. Gazetarja ndalet edhe në fshatin e largët Hoshtevë në Zagori, ku vizitohet një kishë e shekullit të 12-të me afreske të ruajtura, si dhe përjetohet një drekë e bollshme në verandën e një çifti vendas, larg çdo gjurme civilizimi.
Një tjetër ndalesë mbresëlënëse ishte në një fermë 120-vjeçare të restauruar në luginën e Vjosës, ku përveç ushqimit dhe peizazhit, vizitorët njihen me historinë e familjes që arriti të rikthehet pas rënies së komunizmit për të ringjallur jetën në një fshat pothuajse të braktisur.
Fundi i rrugëtimit: buzë Liqenit të Ohrit
Në ditën e fundit, udhëtimi përmbyllet në Lin, një fshat peshkatar buzë Liqenit të Ohrit, ku turistët kalojnë ditën duke bërë eksplorime me biçikletë, hiking dhe kajak në plazhe të virgjëra. Nuk ka shezlongë të shtrenjtë, por vetëm qetësi, natyrë dhe njerëz që zotërojnë një varkë më shumë sesa një makinë.
Ndalesa e fundit është Pogradeci, i përshkruar si një vend me “frymë bregdetare britanike”, ku pushuesit shijojnë lojërat, qeshjet e fëmijëve dhe shetitjet buzë liqenit.
Një përvojë larg turizmit masiv
“The Times” e mbyll reportazhin me një reflektim: nëse kërkoni pushime luksoze me koktej në dorë, ky udhëtim nuk është për ju. Por nëse doni të zbuloni Shqipërinë e vërtetë, me natyrë të paprekur dhe mikpritje të rrallë, atëherë është i duhuri.
Artikulli është një njohje ndërkombëtare për potencialin unik të Shqipërisë, por njëkohësisht edhe një paralajmërim për të ruajtur autenticitetin përballë zhvillimit të pakontrolluar dhe mbingarkesës turistike. /skyweb.al