Franca ka deklaruar se mbetet e angazhuar për të arritur një “zgjidhje të pranueshme për të gjitha palët” me Gjermaninë dhe Spanjën deri në fund të këtij viti për fazën e dytë të programit Future Combat Air System (FCAS), që synon krijimin e avionit luftarak të gjeneratës së gjashtë.
Deklarata e Parisit erdhi menjëherë pas paralajmërimit nga Christoph Schmid, anëtar i komisionit të mbrojtjes në Bundestag dhe përfaqësues i socialdemokratëve të ministrit gjerman të mbrojtjes Boris Pistorius. Schmid theksoi se qeveria gjermane duhet të vendosë shpejt nëse do të vazhdojë me projektin franko-gjerman apo do të tërhiqet, duke nënvizuar se çdo shtyrje e mëtejshme e bën gjithnjë e më të parealizueshëm projektin.
Sipas Reuters, Berlini fajëson industrinë franceze, veçanërisht Dassault Aviation, për bllokimin e fazës së dytë, duke kërkuar të ketë drejtim të vetëm në këtë program. Ngërçi ka rrezikuar nisjen e ndërtimit të demonstruesve ajrorë, që ishte planifikuar për fundin e këtij viti.
FCAS, me një kosto mbi 100 miliardë euro, përfshin Dassault, Airbus dhe kompaninë spanjolle Indra, por prej fillimit është shoqëruar me mosmarrëveshje për ndarjen e punës dhe të drejtave të pronësisë intelektuale.
Franca, përmes Ministrisë së Forcave të Armatosura, përsëriti se “bashkë me Gjermaninë dhe Spanjën mbetet plotësisht e mobilizuar për të çuar përpara projektin dhe për të arritur një marrëveshje deri në fund të vitit”. Por tensionet janë të dukshme: Dassault Aviation kërkon një rol më dominues, ndërsa Spanja këmbëngul në respektimin e ndarjes fillestare të punës.
Schmid madje sugjeroi që, nëse bashkëpunimi dështon, Berlini të porosisë 60 avionë Eurofighter të rinj deri në vitin 2029 për të zëvendësuar flotën Tornado, ndërsa në planin afatmesëm të shqyrtojë alternativa si përmirësimi i Eurofighter-it, një projekt kombëtar, pjesëmarrja në programin rival GCAP (Britani–Itali–Japoni) apo edhe bashkëpunimi me partnerë të rinj si Suedia.
Kjo situatë kujton ndarjen e viteve 1980, kur Franca zhvilloi vetë avionin Rafale, ndërsa Gjermania, Britania, Italia dhe Spanja krijuan Eurofighter Typhoon. Rreziku i një përsëritjeje mbetet real, duke vënë në pikëpyetje të ardhmen e projektit më ambicioz ushtarak të Bashkimit Europian. /skyweb.al
