Familjet shqiptare vazhdojnë të shpenzojnë pjesën më të madhe të buxhetit të tyre për ushqim dhe produkte bazë, ndërsa arsimi, argëtimi dhe kultura mbeten në fund të listës.
Sipas të dhënave më të fundit të INSTAT për vitin 2024, shpenzimet mesatare mujore për konsum për një njësi ekonomike familjare, e përbërë mesatarisht nga 3,1 persona, janë vlerësuar në 93.042 lekë, duke shënuar një rritje të lehtë prej 1,5% krahasuar me vitin 2023.
Në total, shpenzimet për konsum arrijnë në rreth 70.4 miliardë lekë në muaj në nivel kombëtar.
Familjet shqiptare shpenzojnë pothuajse 40% të buxhetit mujor për ushqim dhe pije jo-alkoolike, ose 36.879 lekë në muaj. Ky grup ruan të njëjtën peshë si një vit më parë, duke treguar se pjesa më e madhe e të ardhurave vazhdon të shkojë për nevojat bazë.
Brenda këtij grupi, perimet (19,4%), mishi dhe nënproduktet (18,9%) dhe buka e drithërat (15,4%) zënë vendin kryesor në shportën e konsumit.
Në vend të dytë renditen shpenzimet për banesën, ujin, energjinë elektrike dhe qiratë e paguara, me një mesatare prej 8.944 lekësh në muaj, që përbën 9,6% të buxhetit familjar.
Këto shpenzime, të cilat përfshijnë edhe kostot e jetesës urbane, janë ndër faktorët kryesorë që ndikojnë në rritjen e barrës ekonomike për familjet, veçanërisht në Tiranë dhe qytetet e mëdha.
Grupet që shënuan rritjen më të lartë të shpenzimeve krahasuar me vitin 2023 janë:
-
Mobilimi dhe mirëmbajtja e banesës (+5,7%), për shkak të blerjes së pajisjeve shtëpiake dhe riparimeve;
-
Transporti (+5,2%), për shkak të rritjes së çmimeve të karburanteve dhe kostove të udhëtimit;
-
Veshjet dhe këpucët (+4,4%), të ndikuara nga çmimet e tregut dhe sezonaliteti.
Në fund të renditjes mbeten arsimi (3,3%) dhe argëtimi e kultura (2,6%), që së bashku përbëjnë më pak se 6% të totalit të konsumit. Ndërkohë, shëndeti (3,8%) dhe komunikimi (3,8%) mbeten pothuajse të pandryshuar nga viti i kaluar.
Sipas ekspertëve, struktura e shpenzimeve tregon qartë se familjet shqiptare vijojnë të fokusohen në mbijetesë, jo në zhvillim – pjesa më e madhe e të ardhurave shkon për ushqim dhe jetesë bazike, ndërsa arsimi, kultura dhe rekreacioni mbeten luks që shumë familje nuk mund ta përballojnë ende. /skyweb.al
