Nga sot, qytetarët shqiptarë nuk mund të marrin më kredi të pakufizuara për blerjen e banesave. Ka hyrë tashmë në fuqi vendimi i Bankës së Shqipërisë për vendosjen e tavaneve të reja në shumën që bankat mund të japin për blerjen e një shtëpie, si dhe në raportin mes këstit të kredisë dhe të ardhurave mujore të individit.
Ky vendim, i marrë në muajin maj nga Banka e Shqipërisë, synon të frenojë huamarrjen e tepërt, të kufizojë rreziqet financiare dhe të garantojë një qasje më të kujdesshme ndaj kreditimit në sektorin e pasurive të paluajtshme.
Sa financojnë bankat për një shtëpi?
Për blerjen e banesës së parë:
-
Kredia në lekë: maksimumi 85% e vlerës së banesës.
-
Shembull: Për një shtëpi me çmim 10 milionë lekë, banka mund të japë deri në 8.5 milionë lekë kredi, ndërsa 1.5 milionë lekë duhet të sigurohen nga qytetari.
-
Për banesën e dytë:
-
Kredia në lekë: maksimumi 80% e vlerës së pasurisë.
-
Shembull: Për një shtëpi prej 10 milionë lekësh, qytetari mund të marrë deri në 8 milionë lekë kredi, ndërsa pjesa tjetër duhet të vijë nga kursimet ose të ardhura të tjera.
-
Kufizime më të rrepta për kreditë në valutë
Për të frenuar rrezikun nga luhatjet e kursit të këmbimit, kreditë në valutë të huaj (euro, dollar, etj.) do të kenë tavane edhe më të ulëta:
-
75% e vlerës së banesës për shtëpinë e parë
-
70% e vlerës për shtëpinë e dytë
Shembull: Nëse një qytetar kërkon të blejë një shtëpi me vlerë 100 mijë euro, për shtëpinë e parë do të marrë maksimumi 75 mijë euro kredi, ndërsa për shtëpinë e dytë deri në 70 mijë euro.
Kufizime edhe për këstin e kredisë
Përveç shumës që mund të përfitohet si kredi, Banka e Shqipërisë ka vendosur edhe kufizime në lidhje me përqindjen që kësti mujor i kredisë mund të zërë ndaj të ardhurave të qytetarit.
-
Për kredi në lekë:
-
40% e të ardhurave për shtëpinë e parë
-
35% për shtëpinë e dytë
-
-
Për kredi në valutë:
-
35% për shtëpinë e parë
-
30% për shtëpinë e dytë
-
Sipas Bankës së Shqipërisë, këto masa janë ndërmarrë për të parandaluar mbingarkimin e qytetarëve me borxhe, për të ruajtur stabilitetin financiar të sektorit bankar dhe për të siguruar një rritje më të qëndrueshme të tregut të pasurive të paluajtshme.
Kreditimi për banesa ka qenë në rritje të fortë vitet e fundit, duke sjellë shqetësime për mbivlerësim të tregut dhe rrezik për familjet me të ardhura të kufizuara.
Tashmë, blerja e një shtëpie me kredi kërkon më shumë kapital vetjak dhe përllogaritje më të kujdesshme të buxhetit familjar. /skyweb.al
